دُلاّ بھٹی – ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ

ਮੇਰਾ ਦੁੱਲਾ ਨਾਂ ਨ ਰਖਦੀਉਂ, ਰਖਦੀਓਂ ਕੁਝ ਹੋਰ
ਚਾਰ ਚੱਕ ਮੈਂ ਭੱਟੀ ਨੇ ਖਾਵਣੇ, ਦੇਣੇ ਸ਼ੱਕਰ ਵਾਂਗੂੰ ਭੋਰ
ਮਾਰਾਂ ਅਕਬਰ ਵਾਲੀਆਂ ਡਾਲੀਆਂ, ਤਦ ਜਾਣੀ ਦੁਲਾ ਰਾਠੌਰ
ਮੇਰੇ ਹੇਠਾਂ ਬੱਕੀ ਲੱਖ ਦੀ, ਜਿਹੜੀ ਟੁਰਦੀ ਸੁੰਮ ਠਕੋਰ
ਮੈਂ ਪੁਤ ਆਂ ਬੱਗੇ ਸ਼ੇਰ ਦਾ, ਮੇਰੇ ਸ਼ੇਰਾਂ ਵਰਗੇ ਤਉਰ

ਜੁਝ ਵਿਰਲਿਆਂ ਵਿਰਲਿਆਂ ਕਬਰਾਂ ਤੇ ਕੁਝ ਵਿਰਲੇ ਵਿਰਲੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਥੱਲੇ ਵਰਹਿਆਂ ਦੀ ਕਾਲਕ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਕੱਲੀ ਕਬਰ. ਲਾਗੇ ਸਿਰਨਾਵੇਂ ਦੇ ਮੁਖੜੇ ਉੱਤੇ ਇਕ ਘੋਸ਼ਣਾ “ਮੈੰ ਭੰਨਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕਿੰਗਰੇ”. ਇਹ ਕੌਣ ਹੈ ਜਹਿੜਾ ਲਾਹੋਰੋਂ ਸਿੱਧਾ ਦਿੱਲੀ ਢਾਉਣ ਨੂੰ ਫਿਰਦਾ ਹੈ. ਫ਼ੇਰ ਲਾਲ ਇਨਕਲਾਬੀ ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਇਕ ਨਾਮ “ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਸ਼ਹੀਦ”.

ਅੱਜ ਤੋੰ ਦਸ ਬਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਮੈਂ ਮਿਆਨੀ ਸਾਹਿਬ ਲਾਹੋਰ ਦੇ ਕਤਬੇ ਫਰੋਲਦਾ ਦੁੱਲੇ ਭੱਟੀ ਨੂੰ ਆਨ ਮਿਲਿਆ. ਸਾਂਦਲ ਬਾਰ ਦੇ ਘਬਰੂਆਂ ਦੇ ਵਾਰਿਸ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਇਕ ਇਤਫ਼ਾਕ ਸੀ. ਸਾਂਦਲ ਭੱਟੀ ਦਾ ਪੋਤਾ ਫ਼ਰੀਦ ਭੱਟੀ ਤੇ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਦਾ ਲਾਡਲਾ ਅਬਦੁੱਲਾ ਭੰਟੀ ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਬਰ ਦਾ ਦਰਬਾਰ ਤੇ ਕੁਲ ਸੰਸਾਰ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ.

ਪਿੰਡੀ ਭੱਟੀਆਂ ਦੇ ਬੱਗੇ ਸ਼ੇਰ ਸਾਂਦਲ ਤੇ ਉਸਦੇ ਪੁਤਰ ਫ਼ਰੀਦ ਨੇ ਮੁਗਲਾਂ ਨੂੰ ਹਿਕ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਰੋਕਿਆ ਤੇ ਬਾਗ਼ੀ ਤੇ ਡਕੈਤ ਕਹਾਏ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਧੌਣ ਲਾਹ ਲੈਂਦੇ ਨੇ, ਸਾਡੇ ਦੋਵਾਂ ਭੱਟੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹੋ ਹੋਇਅ

ਤੇਰਾ ਸਾਂਦਲ ਦਾਦਾ ਮਾਰਿਆ
ਦਿਤਾ ਬੋਰੇ ਚ ਪਾ
ਮੁਗਲਾਂ ਪੁੱਠੀਆਂ ਖੱਲਾਂ ਲਾਹ ਕੇ
ਭਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹਵਾ

ਪਰ ਇਹ ਬੋਲੀ ਫ਼ਰੀਦ ਭੱਟੀ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਗੇਆਰਾਂ ਦਿਨ ਮਗਰੋਂ ਜੱਮੇ ਦੁੱਲੇ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਅਜੇ ਦੇਰ ਸੀ ਕੇ ਹਾਲੇ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਤ ਦੇ ਚਾ-ਲਾਡ ਪੂਰੇ ਕਰਣ ਦੀ ਰੀਝ ਸੀ. ਦੇਵੀਓ ਤੇ ਸੱਜਣੋ ਇਹੋ ਕਰਕੇ ਦੁੱਲੇ ਭੱਟੀ ਦੀ ਵਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਓਹੋ ਘੋੜੀਆਂ ਤੇ ਗਾਓਣ ਨੇ ਜਹਿੜੇ ਦੁੱਲੇ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਗੋਦੀ ਵੀਰ ਖਡੋਂਦਿਆਂ ਗਾਏ

ਜਜਮਾਨ ਜੀ ਜਜਮਾਨ ਜੀ
ਮੇਰਾ ਦੁੱਲਾ ਵੀਰ ਸੁਲਤਾਨ ਜੀ
ਨਾਲ ਹਾਥੀ ਨਾਲ ਘੋੜੇ
ਲਿਆਵੇਗਾ ਸਾਡੀ ਭਾਭੀ ਜਾਨ ਜੀ
ਤਾਰੇ ਤਾਰੇ ਤਾਰੇ
ਵੀਰ ਮੇਰਾ ਘੋੜੀ ਚੜ੍ਹਿਆ
ਕੋਈ ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਲਾਵੇ

ਲੱਧੀ ਨੂੰ ਦੁੱਲਾ ਕੁਲ ਜਹਾਨ ਸੀ ਤੇ ਓਹ ਹੁਣ ਅਕਬਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਲਗਾਨ ਦੇਣ ਤੇ ਵੀ ਰਾਜ਼ੀ ਸੀ. ਇਥੇ ਕੁਛ ਕਹਾਵਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਦਸਦੀਆਂ ਨੇ ਕੇ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਨੂੰ ਅਕਬਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰੋਂ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਸ਼ੇਖ਼ੂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਓਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਆਇਆ. ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦਾ ਲਾਡਲਾ ਬਾਬੂ ਰਜਬ ਅਲੀ ਸਾਨੂੰ ਦਸਦਾ ਹੈ

ਕਿਸੇ ਦੱਸ ਪਾਤੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਿਆਣੇ ਨੂੰ,
ਅੱਪੜੇ ਨਾ ਕੋਈ ਪਿੰਡੀ ਦੇ ਘਰਾਣੇ ਨੂੰ ।
ਸਿਰੋਂ ਨੰਗੀ ਔਰਤ ਫਰੀਦ ਖਾਨ ਦੀ,
ਗਿੱਦੜਾਂ ਤੋਂ ਚਿਤਰੇ ਬਣੌਨ ਜਾਣਦੀ ।
ਕੱਢ ਕੇ ਤੇ ਵੱਟ ਪਿਛਲੇ ਕਰੋਧ ਦੇ,
ਲੈ ਲਿਆ ਸਹਿਜ਼ਾਦਾ ਸ਼ੇਖੂ ਵਿੱਚ ਗੋਦ ਦੇ ।
ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਦੀ ਨਹਿਰ ਵੱਗ ਪੀ,
ਸੱਜਾ ‘ਮੁੰਮਾ’ ਸੇਖੂ ਨੂੰ ਚੁੰਘੌਣ ਲੱਗ ਪੀ ।

ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੁੱਲਾ ਤੇ ਸ਼ੇਖ਼ੂ ਦੁੱਧ ਸ਼ਰੀਕ ਭਰਾ ਹੋਏ. ਹੁਣ ਬਾਬੂ ਰਜਬ ਅਲੀ ਸਾਨੂੰ ਦਸਦਾ ਹੈ ਲੱਧੀ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਲਈ ਓਹਦੇ ਸੁਪਨੇ ਚ ਵਡੇਰੇ ਭੱਟੀ ਆਏ. ਕੁਝ ਹੋਰ ਢੋਲਿਆਂ ਤੇ ਵਾਰਾਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਂਦਲ ਦਾ ਬੇਲੀ ਮੁਹਮਦ ਦੀਨ ਜਿਹਦੀ ਦੈਹਸ਼ਤ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਗੁਲਾਬ ਦੀਨ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੈਦ ਵਿਚੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਵਾਪਿਸ ਆਇਆ ਤੇ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ.
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੋਹਣੇ ਤੇ ਸੁਨੱਖੇ ਲੋਕ ਫ਼ੰਨਕਾਰ ਫ਼ਜ਼ਲ ਜੱਟ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ “ਦੁੱਲਾ ਬੱਗੇ ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਪੁਤ ਹੈ ਇਸਨੇ ਬੜ੍ਹਕ ਮਾਰਨ ਤੂੰ ਬਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਆਓਣਾ”. ਦੁੱਲੇ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸ਼ੇਰ ਜੱਟੀ ਮਾਂ ਤੋੰ ਪੁਛਿਆ ਮੈਨੂੰ ਗੁੜਤੀ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ. “ਵੇ ਦੁੱਲਿਆ ਸਾਨ ਚੜ੍ਹੀ ਤਲਵਾਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਤੇਰੇ ਮੂੰਹ ਲਾਇਆ ਸੀ”.
ਏਸ ਸਾਨ ਚੜ੍ਹੀ ਤਲਵਾਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਰੱਤੀ ਪਿੰਡੀ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਦਾਦੇ ਤੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕਾਤਿਲ ਬੱਗੇ ਮਲਕੇਰੇ ਦਾ ਸਿਰ ਵਢ ਕੇ ਅਕਬਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਘਲਾ ਦਿੱਤਾ.

ਇਕ ਜੰਮਿਆ ਪਿੰਡੀ ਵਿਚ ਸੂਰਮਾ
ਮਾਂ ਲੱਧੀ ਦੇ ਘਰ ਲਾਲ
ਉਹਨੇ ਲੁਟਕੇ ਖਾ ਲੀਆਂ ਡਾਲੀਆਂ
ਭੱਟੀ ਖੋਹਕੇ ਖਾ ਗਏ ਮਾਲ
ਮੇਲਾ ਝਟ ਦਾ ਹੋਣੀ ਨ ਟਲੀ
ਜਿਹੜੀ ਬੈਠੀ ਦੁਲੇ ਦੀ ਬਾਰ

ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਪਿੰਡੀ ਭੱਟਿਆਂ ਚ ਇਕ ਉੱਚਾ ਟੀਲਾ ਹੈ. ਇਥੇ ਦੁੱਲੇ ਦੇ ਬੇਲੀ ਦਫ਼ਨ ਨੇ ਜਹਿੜੇ ਮੁਗਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਮਾਰੇ ਸੀ. ਦੁੱਲੇ ਭੰਟੀ ਦਾ ਘਲਿਆ ਬੱਗੇ ਮਲਕੇਰੇ ਦਾ ਸਿਰ ਅਕਬਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਸੀ. ਅਕਬਰ ਨੇ ਜਹਿੜਾ ਸੂਰਮਾ ਦੁੱਲੇ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਲੈਣ ਘੱਲਿਆ ਓਹ ਸੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀਨ. ਬਾਬੇ ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਸੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਫ਼ੌਜਦਾਰ.
ਜਦ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਪਿੰਡੀ ਭੱਟੀਆਂ ਅੱਪੜੀ ਦੁੱਲਾ ਆਪਣੇ ਮਾਮਿਆਂ ਵੱਲ ਗਿਅ ਸੀ. ਉਸਦੇ ਯਾਰ ਦਿਲਦਾਰ ਗੇੜੇ ਵਿਚ ਆ ਗਏ. ਦੁੱਲੇ ਦੀ ਵੋਹਟੀ ਉਸਦੀ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਤੇ ਭੈਣਾ ਅਤੇ ਪਿੰਡੀ ਦਿਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਤਖ਼ਤ ਲਹੋਰ ਵੱਲ ਟੋਰੀਆਂ. ਇਥੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਅਣਖ ਦਾ ਰਾਵੀ ਮੈਹਰੂ ਪੋਸਤੀ ਆਪ ਦੋਨਾਲੀ ਚੁਕਦਾ ਤੇ ਦੁੱਲੇ ਨੂੰ ਮੇਹਣਾ ਮਾਰਦਾ ਹੈ.ਪਾਰਲੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੁਨਖੇ ਗਾਇਕ ਕੁਲਦੀਪ ਮਾਣਕ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਗਾਏ ਨੇ ਤੇ ਬੜੇ ਹੀ ਵਧਿਆ ਗਾਏ ਨੇ

ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਦੁੱਲੇ ਨੂੰ ਮੇਹਰੂ ਮਾਰੇ ਬੋਲੀਆਂ ਓਏ ਇੱਜਤਾਂ ਤੂੰ ਰੋਲੀਆਂ
ਪਿੰਡੀ ਦੇ ਦਵਾਲੇ ਚਲਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਹੋਇਆਂ ਕੰਧਾਂ ਪੋਲੀਆਂ
ਆਪ ਤਾਂ ਤੂੰ ਆ ਕੇ ਸੌੰ ਗਿਅ ਏਂ ਨਾਨਕੀ ਉੱਤੇ ਲੈ ਕੇ ਚਾਦਰਾਂ
ਮੁਗਲਾਂ ਨੇ ਤੇਰਾ ਸਭ ਜੁਝ ਲੁੱਟਿਆ ਵਡਿਆ ਬਹਾਦਰਾ

ਧਿਆਂ ਭੈਣਾ ਸਭ ਦਿਆਂ ਸਾਂਝਿਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ. ਪਿੰਡੀ ਭੱਟੀਆਂ ਦਿਆਂ ਰਾਣੀਆਂ ਜਦ ਲਹੋਰ ਦੇ ਰਾਹ ਅਗਲੇ ਪਿੰਡ ਰੱਤੀ ਪਿੰਡੀ ਅੱਪੜੀਆਂ ਤੇ ਆਪਸੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਭੁਲਾ ਕੇ ਬੁਢੜੇ ਲਾਲ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਪਿੰਡ ਵਸਨੇਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਜ਼ਾਬ ਦੀਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਡਕ ਲਈ. ਇਥੇ ਦੁੱਲਾ ਵੀ ਆ ਅੱਪੜਿਆ ਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਧੌਣ ਉਤੇ ਤਲਵਾਰ ਰਖ ਦਿਤੀ.
ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀਨ ਜਦ ਮਾਤਾ ਲੱਧੀ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨੀਵਾਂ ਹੋ ਕੇ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਤੇ ਮਾਂ ਦੇ ਕਹਿਣ ਉਤੇ ਦੁੱਲੇ ਨੇ ਓਸਦੀ ਜਾਨ ਬਖ਼ਸ਼ ਦਿੱਤੀ. ਨਿਜ਼ਾਮ ਲਾਹੋਰ ਪਰਤ ਕੇ ਅਕਬਰ ਨੂੰ ਦੁੱਲੇ ਭੰਟੀ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਕਿੱਸੇ ਸੁਣਾਏਗਾ. ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਬੁਲਾਉਣ ਉਤੇ ਦੁੱਲਾ ਇਕ ਬਾਗ਼ੀ ਬਣ ਕੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਿਰ ਹੋਵੇਗਾ.

ਅਗਲਾ ਮੰਨਜ਼ਰ ਦਿੱਲੀ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਬਾਹਿਰ ਨਖ਼ਾਸ ਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੁੱਲੇ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਸੀ. ਇਕ ਖ਼ਲਕਤ ਅਕੱਠੀ ਹੁਈ ਤੇ ਦੁੱਲਾ ਹਿਕ ਤਣ ਕੇ ਮੁਗਲਾਂ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕਢਦਾ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਪੀਂਘ ਝੂਟ ਗਿਆ. ਇਕ ਮੋਏ ਦੁੱਲੇ ਭੱਟੀ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਨੇ ਓਹਦੀ ਲਾਸ਼ ਵੀ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੋੜੀ.
ਲਾਹੋਰ ਦੇ ਮਿਆਣੀ ਸਾਹਿਬ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਮੁਗਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਾਗ਼ੀ ਦਫ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਓਥੇ ਦੁੱਲੇ ਦੀ ਕਬਰ ਬਣੀ. ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਦੁੱਲੇ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਓਥੇ ਲਾਹੋਰ ਦੇ ਸ਼ਾਹ ਹੁਸੈਨ ਵੀ ਖੜੇ ਸੀ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੂਰਮੇ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨੂੰ ਦਾਰ ਤੇ ਝੂਲਦੇ ਵੇਖਿਆ ਤੇ ਕਿਹਾ

ਕਹੈ ਹੁਸੈਨ ਫ਼ਕੀਰ ਸਾਈਂ ਦਾ
ਤਖ਼ਤ ਨਾ ਮਿਲਦੇ ਮੰਗੇ

ਅਜ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਮਾਘ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਲਹਿੰਦੇ ਤੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦਿਆਂ ਰਾਤਾਂ ਅੱਗ ਬਾਲ ਕੇ ਨਿਗੀਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਨੇ ਤੇ ਜੁਆਕ ਲੋਹੜੀ ਮੰਗਣ ਜਾਂਦੇ ਨੇ, ‘ਸਾਨੂੰ ਦੇ ਦੇ ਲੋਹੜੀ – ਵੇ ਤੇਰੀ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ’, ਓਹ ਪੰਜਾਬ ਦਿਆਂ ਸੁੰਦਰਿਆਂ ਤੇ ਮੁੰਦਰਿਆਂ ਦੇ ਸਿਰ ਢਕਣ ਵਾਲੇ ਸੂਰਮੇ ਨੂੰ ਵੀ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹੇ ਧੀ ਵਿਆਹੀ ਤੇ ਨਾਲ ਸੇਰ ਸੱਕਰ ਵੀ ਪਾਈ ਸੀ.

ਸੁੰਦਰ ਮੁੰਦਰੀਏ – ਹੋ!
ਤੇਰਾ ਕੌਣ ਵਿਚਾਰਾ – ਹੋ!
ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਵਾਲਾ – ਹੋ!
ਦੁੱਲੇ ਧੀ ਵਿਆਹੀ – ਹੋ!
ਸੇਰ ਸੱਕਰ ਆਈ – ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦੇ ਬੋਝੇ ਪਾਈ – ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦਾ ਲਾਲ ਪਟਾਕਾ – ਹੋ!
ਕੁੜੀ ਦਾ ਸਾਲੂ ਪਾਟਾ – ਹੋ!
ਸਾਲੂ ਕੌਣ ਸਮੇਟੇ – ਹੋ!
ਚਾਚਾ ਗਾਲ੍ਹੀ ਦੇਸੇ – ਹੋ!
ਚਾਚੇ ਚੂਰੀ ਕੁੱਟੀ – ਹੋ!
ਜ਼ਿੰਮੀਦਾਰਾਂ ਲੁੱਟੀ – ਹੋ!
ਜ਼ਿੰਮੀਦਾਰ ਸਦਾਏ – ਹੋ!
ਗਿਣ ਗਿਣ ਪੌਲੇ ਲਾਏ – ਹੋ!
ਇੱਕ ਪੌਲਾ ਰਹਿ ਗਿਆ!
ਸਿਪਾਹੀ ਫੜ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ – ਹੋ!
ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ ਮਾਰੀ ਇੱਟ!
ਭਾਂਵੇ ਰੋ ਤੇ ਭਾਂਵੇ ਪਿਟ!
ਸਾਨੂੰ ਦੇ ਦੇ ਲੋਹੜੀ
ਵੇ ਤੇਰੀ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ